حسن محتشم، عضو هیاتمدیره انجمن انبوهسازان استان تهران
پیامدهای تطبیق قیمت بازار املاک و مستغلات با تورم نهادههای ساختمانی
مادامیکه اقتصاد ایران در شرایطی مبهم و پرالتهاب به سر میبرد، نشانههای «تورم سرکوبشده» در بازار مسکن به وضوح دیده میشود. حسن محتشم، عضو هیاتمدیره انجمن انبوهسازان استان تهران، هشدار میدهد: اگر وضعیت بلاتکلیف اقتصادی ادامه یابد، آزاد شدن فنر فشرده مسکن میتواند موج تازهای از جهش قیمت را رقم بزند؛ جهشی که بیشترین فشار آن بر دوش متقاضیان واقعی مسکن خواهد بود.
اقتصاد در برزخ بلاتکلیفی
محتشم با اشاره به وضعیت کلی اقتصاد کشور گفت: اقتصاد ایران در شرایط «نه جنگ، نه صلح» قرار دارد؛ وضعیتی که هم سرمایهگذاران را مردد کرده و هم چرخ تولید را کند کرده است. او تاکید کرد: سرمایهها معمولا به بازارهایی وارد میشوند که در آن احساس امنیت کنند. اکنون با بازگشت تحریمها و پیامدهای جنگ ۱۲روزه روبهرو هستیم، ریسک فعالیت اقتصادی بالا رفته و نتیجه آن کاهش سرمایهگذاری و کندی رشد تولید است.
به گفته او، افزایش مداوم هزینههای دولت در کنار کاهش درآمدهای واقعی، نشانهای از تداوم بیثباتی است؛ وضعیتی که به گفته او، «اقتصاد و جامعه را در التهاب دائمی نگه داشته است».
رکود در تولید، سردرگمی در تقاضا
عضو هیاتمدیره انجمن انبوهسازان استان تهران با اشاره به وضعیت بازار مسکن گفت: بازار املاک از همه بیشتر از این بلاتکلیفی آسیب دیده است. مسکن نسبت به سایر بازارها نقدشوندگی پایینتری دارد و هزینه تامین آن نیز سنگینتر است؛ چه برای خریداران مصرفی و چه برای سازندگان.
محتشم توضیح داد: در بازار مصرفی، هنوز معاملات محدودی در واحدهای کوچک و میانمتراژ انجام میشود. اما در حوزه سرمایهگذاری، وضعیت متفاوت است؛ زیرا بازگشت سرمایه، زمان فروش و قیمتهای آینده مشخص نیست. همین موضوع باعث شده بسیاری از سازندگان، فعالیت خود را با تردید ادامه دهند.
سازندگان میان ادامه و توقف
به گفته محتشم، اگرچه تولید مسکن بهطور کامل متوقف نشده، اما ادامه فعالیت برای سازندگان حرفهای با تردید همراه بوده و دچار مشکل در جذب سرمایه برای بازار مسکن هستیم. سازندگانی که ماشینآلات و نیروهای کار در اختیار دارند، صرفا برای حفظ چرخه فعالیت خود به ساختوساز ادامه میدهند، اما انگیزه سرمایهگذاری تازه در بازار به حداقل رسیده است.
بوروکراسی سنگین و موانع اداری
محتشم در ادامه از موانع جدی در مسیر ساختوساز سخن گفت و تاکید کرد: فرآیندهای طولانی اداری برای صدور مجوزهای ساختمانی و مشکلات مربوط به بیمه و تامین اجتماعی، از عوامل اصلی کندی پروژههاست. او این روند را برای تولیدکنندگان مسکن «آزاردهنده» دانست و گفت: تا زمانی که نظام بوروکراسی در صدور مجوزها اصلاح نشود، نمیتوان انتظار رونق واقعی در بازار مسکن داشت.
فنر فشرده قیمت در آستانه جهش
عضو هیاتمدیره انجمن انبوهسازان استان تهران با اشاره به فعال بودن بازارهای دیگر هشدار داد: اگر وضعیت اقتصادی کشور به همین شکل نامشخص ادامه پیدا کند، بازار مسکن در زمان آزاد شدن فنر قیمتی با جهشی ناگهانی روبهرو خواهد شد. طی چند سال اخیر، رشد قیمت مسکن کمتر از نرخ تورم عمومی بوده، درحالیکه بازارهایی مانند ارز، طلا و خودرو رشد همسان یا حتی بالاتر از تورم را تجربه کردهاند. در صورت آزاد شدن این فشار انباشته، شکاف قیمتی میان مسکن و تورم بهسرعت پر میشود و نتیجه آن، دور شدن بیشتر خانوارها از امکان خانهدار شدن است.
هشداری به سیاستگذاران
به گفته این فعال بخش ساختمان، رکود تولید در کنار فشار تورمی پنهان، میتواند آیندهای نگرانکننده برای بازار مسکن رقم بزند. او از سیاستگذاران اقتصادی خواست برای بازگرداندن ثبات و امنیت سرمایهگذاری، تصمیمات شفاف و پایدار اتخاذ کنند تا بازار مسکن پیش از رسیدن به نقطه انفجار، وارد مسیر تعادل شود.
