الگویی برای همه مگاپروژه‌ها در ایران

با هم فکری تمامی اعضای ستاد اجرای مبحث بیست و دوم در سازمان نظام مهندسی ساختمان، یک اقدام علمی حساب شده کلید خورد. این اقدام می‌‌تواند الگوی برای همه مگاپروژه‌هایی باشد که از این به بعد می‌خواهد در کشور انجام شود.

به گزارش صما به نقل از پایگاه خبری مهندسین نیوز، از اواسط سال 99، ستاد اجرای مبحث بیست و دوم با دستور ریاست سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور فعالیت خود را شروع کرد. با توجه به گستردگی کار، این ستاد دارای بیش از 100 عضو از 17 سازمان و نهاد مختلف کشور و تعداد زیادی اشخاص حقیقی متخصصی است که از سازمان‌های مختلف و همین طور از دانشگاه‌ها دعوت شدند.

ریاست این ستاد با تقی‌زاده است که در سابقه خود معاونت وزارت راه‌وشهرسازی، عضویت شورای عالی شهرسازی و معماری، معاونت شهردار تهران و… را داشته است. بنابراین به نحوی با سازمان‌ها و نهادهایی که می‌توانند در اجرای مبحث بیست و دوم، نقش ایفا کنند ارتباط داشته است.

نکته قابل توجه اینکه از ابتدای آغاز این حرکت، با هم فکری همه اعضای ستاد یک اقدام علمی حساب شده کلید خورد که می‌‌تواند یک الگو برای همه مگاپروژه‌هایی باشد که از این به بعد می‌‌خواهد در کشور انجام شود.
در این میان، برای این پروژه یک نقشه راه تعیین شد که شامل 52 فعالیت بود. ضمن اینکه با انجام این 52 فعالیت، تقریبا تمامی ابهامات و سئوالات در زمینه موضوعات تخصصی، مطالعاتی، اجرایی، حقوقی، مدیریتی، فنی،IT  و… پاسخ داده می‌‌شد. یعنی نه‌‌تنها همه ابعاد پروژه دیده شد بلکه در قالب یک نقشه راه مشخص شد.

از اواسط سال ۱۴۰۰ اجرای بخش‌هایی از پروژه اجرایی می‌شود

طبق این نقشه راه، ما ظرف دو سال باید بتوانیم این پروژه را اجرایی کنیم و به اتمام برسانیم. البته می‌‌توانیم ظرف یک سال اجرای بخش‌‌هایی از آن را شروع کنیم. یعنی از اواسط سال ۱۴۰۰ اجرای بخش‌هایی از آن را می‌‌توانیم شروع کرده و در ادامه باید به صورت اصولی حرکت کنیم تا بتوانیم یک سال بعد همه پروژه‌ها را به اتمام برسانیم.

با این وجود باید گفت که این نقشه راه بسیار فشرده دیده شده است، بنابراین امکان دارد که در عمل، زمان‌بندی‌ها یک مقداری به طول بیانجامد. نکته حائز اهمیت، نگرش جامع به کل پروژه است. در این پروژه نظام مهندسی فقط از بعد فنی به موضوع نگاه نکرده که بخواهد ابعاد مدیریتی، حقوقی، اقتصادی و سایر موضوعات را رها کند.

 در این پروژه سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور معتقد است که اگر بخواهد یک پروژه موفق شود، ما باید از همان ابتدا همه ابعاد قابل پیش‌‌بینی را مدنظر داشته باشیم. نمی‌‌توانیم یک پروژه را صرفا به اتکای یک مقداری اطلاعات فنی عالی ولو بی‌نقص کلید بزنیم. بعد در عمل ببینیم که اتفاقاتی مانند امضا فروشی و تخلفات مختلف روی بدهد یا به علت مشکلات اقتصادی مردم بخش‌‌هایی از آن قابل اجرا نیست. یا سازمان‌‌ها نمی‌‌توانند با یکدیگر هماهنگ کنند و ارتباطات آنها با یکدیگر تعریف نشده است یا مجلس و قوه قضائیه و دولت توجیه نبوده و حاضر نیستند مصوبات لازم را داده و از این کار حمایت کنند یا…

لزوم داشتن نگاه کلان و با همه ابعاد

بنابراین به همه ابعاد توجه شده است. امیدواریم که این مگاپروژه بتواند یک الگویی باشد برای انجام فعالیت‌‌هایی که در آن ضرورت در نظر گرفتن همه ابعاد کار به عنوان یک اصل اجتناب‌ناپذیر مورد توجه قرار گیرد.
توضیح بیشتر آنکه اگر ما به عنوان سازمان نظام مهندسی فقط خود را یک سازمان فنی بدانیم و در ابعاد مدیریتی، حقوقی، اقتصادی و سایر ابعاد وارد نشویم، ضمانت اجرایی شدن مبحث بیست و دوم و بسیاری از فعالیت‌ها را از دست خواهیم داد. پس ما باید نگاه کلان داشته باشیم و همه ابعاد را ببینیم.

وقتی که ما مبحث بیست و دوم را ابلاغ کنیم، چه کسی آن را می‌‌خواهد اجرا کند؟ آیا مردم با این فشار اقتصادی و مالی می‌توانند هزینه پیمانکارهای نگه‌داشت در بخش نگهداری را نیز بپردازند؟ اگر نمی‌توانند بپردازند، چه مدل اقتصادی برای آنها پیش‌بینی کرده‌ایم؟ آیا با انجام این کار امضا فروشی و گواهی سلامت فروشی و مسائلی از این قبیل راه نخواهد افتاد؟  اگر امکان دارد که این اتفاق روی دهد چه کسی باید پیش‌بینی کند از همان ابتدا باید آن را پیش‌بینی کرد و جلوی آن را گرفت.

به یاد داشته باشیم گرچه «تخلف» پس از اجرا روی می‌دهد، اما طراحی فرایند و مصوبات پیش‌گیری از تخلف حتما باید قبل از پیاده‌سازی یک سیستم انجام شود.