کریم باقری رئیس گروه امور شهرسازی، معماری و امور عمرانی آذربایجان شرقی، در گفتوگو با صما:
نمای ساختمانهای تبریز کمتر سازگاری با اقلیم آن دارد

رئیس گروه امور شهرسازی و معماری و امور عمرانی آذربایجان شرقی گفت: با توجه به اینکه نمای اصلی ساختمان بایستی دارای مقبولیت بصری لازم برای شهروندان باشد و از سوی دیگر نیز باید در شرایط خاص آب و هوایی دارای استحکام و پایداری لازم باشد، بر این اساس لازم است انواع نماها با اقلیم و فرهنگ هر منطقه سازگار بوده و در عین حال ساختمانها به شکل معنی داری در کنار هم قرار گرفته و بدنه شهری مناسبی را به نمایش بگذارد ، به نحوی که بیانگر سبک معماری خاص و بومی منطقه باشد.
کریم باقری با اشاره به وجود کمپین نما، هویت شهرما در اجلاس سازندگان و طراحان تبریز و در پاسخ به این سوال که آیا نمای ساختمانهای تبریز بر اساس اقلیم و زیست تبریز طراحی و ساخته میشود به خبرنگار صما، عنوان کرد: در حال حاضر بصورت غالب در اجرای نمای ساختمانهای تبریز به موضوع سازگاری با اقلیم کمتر توجه شده و متاسفانه در اجرای ساختمانهای مسکونی، استفاده از نماهای سنگی و رومی به استفاده از مصالح بومی غلبه دارد .
وی افزود: اگر چه به دنبال تشکیل کمیته سیما و منظر در شهرداری کلانشهر تبریز، با حضور اساتید دانشگاهها و نمایندگان ادارات اقدامات خیلی مفیدی در راستای کنترل ساختمانهای بلند مرتبه صورت گرفته و لیکن هنوز با جامعه هدف خیلی فاصله داریم به نحوی که در ساختمانهای خاص تجاری – خدماتی در اجرای نمای ساختمانها مالکین بر خلاف مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری به استفاده غالب از شیشه، کامپوزیت و … رغبت نشانه داده و در مرحله اجرا به هر نحو ممکن این خواسته را عملی میسازند.
رئیس گروه امور شهرسازی، معماری و امور عمرانی آذربایجان شرقی ادامه داد: لازم به ذکر است که از سالهای گذشته به این مهم توجه زیادی شده و بطور مثال، بر اساس مصوبات کمیسیون ماده 5 تبریز در راستای نوسازی بافتهای فرسوده و نظارتهای صورت گرفته بخصوص در محدوده بافت مرکزی شهر تبریز نمونههای خوبی از ساختمانهای با نمای سازگار با اقلیم تبریز و با استفاده از مصالح آجر و سنگ (در مقدار کم)، طراحی و اجرا شده، ساختمانهای احداث شده در بلوک گلستان از نمونههای عینی این اقدامات است.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا ساختمانهای دوستدار محیط زیست و پایدار در تبریز مرسوم و رایج شده یا مثل اکثر نقاط کشور سازندگان تبریز هم خیلی بحث پایداری و جدی نمیگیرند، نیز گفت: مصالح بکار رفته در ساختمانهای سازگار با محیط زیست علاوه بر کاهش استفاده از سوختهای فسیلی به منظور کاهش آلودگیهای ناشی از آن ، موجبات بهرهوری در استفاده از منابع طبیعی از جمله انرژی خورشید، نزولات جوی و … میگردد بدین ترتیب ساختمانهای سازگار با محیط زیست علاوه بر کاهش اثرات تخریبی به محیط زیست موجبات بهرهوری هر چه بیشتر آن را نیز فراهم میآورد.
باقری ادامه داد: در پاسخ به سوال مطرح شده بواسطه پیگیری صورت پذیرفته در قالب کار کارشناسی اعضای کمیته فنی کمیسیون ماده 5، که منجر به صدور مصوبه بام سبز یا روف گاردن در کمیسیون ماده 5 تبریز گردید، در حال حاضر باغ بام در تعدادی از ساختمانهای احداث شده در سطح شهر ایجاد گردیده است و لیکن هنوز اقدام موثری در راستای طراحی و احداث ساختمانهای پایدار و دوستدار محیط زیست صورت نگرفته و هنوز جهت نیل به این مهم فاصله زیادی داریم.
رئیس گروه امور شهرسازی، معماری و امور عمرانی آذربایجان شرقی در خصوص وضعیت ایمنی ساختمانهای تبریز و اینکه سازندگان و ارگانهای ناظر تا چه میزانی مسئله ایمنی را جدی میگیرند نیز گفت: در کل ساختوسازهای صورت پذیرفته در سطح کلانشهر تبریز شامل ساختمانهای دارای پروانه ساختمانی صادره از سوی شهرداریهای مناطق با سازههای بتنی و فولادی استاندارد و ساختمانهای با سازه فلزی غیر استاندارد را در بعضی از مناطق حاشیهای شهر شامل میشود، که در حالت اول سازندگان و دستگاه ناظر به کیفیت اجرا و ایمنی ساختمان دقت و اهمیت کافی را میدهند.
باقری افزود: در حالت دوم که سازندگان بدون تخصص را شامل میگردد، ساختمانها در قطعات مشارکتی و با اخذ مجوز احداث دو الی سه طبقه از شهرداری شروع و عملاً تا 5 الی 6 طبقه بارگذاری میگردد، بدین ترتیب میتوان گفت که در این نوع از ساختمانها با سازه فلزی غیر استاندارد و بدون رعایت اصول فنی عملاً ایمنی ساختمانها جدی گرفته نشده و متاسفانه در طول زمان به جای تخریب و الزام به رعایت اصول فنی و ایمنی ابقا میگردند.
وی تصریح کرد: با وجود آنچه که گفته شد، از پروژههای بنام تبریز که از نظر ایمنی در سطح استانداردهای جهانی است میتوان از پروژه مرکز تجارت جهانی تبریز نام برد که شامل برج ۳۷ طبقه با زیر بنای ۴۱ هزار متر مربع است. این برج با ارتفاع ۱۵۲ متر با کاربری اداری ـ خدماتی دارای گنبد ۳۵ متری در چهار طبقه با کاربری علمی ـ گردشگری و آنتن مخابراتی است. این برج با استفاده از فناوریهای نوین لرزهگیر و با قابلیت نصب دستگاههای جاذب انرژی زلزله در داخل گنبد ساخته شده و یک الگوی بارز در خصوص استحکام و رعایت ایمنی ساختمانهای احداثی در کلانشهر تبریز است. ساختمان اصلی این مجموعه با ۱۵۲ متر ارتفاع، بلندترین برج اداری، خدماتی و تجاری غرب کشور محسوب شده و در کنار این برج، سه مرکز خرید به صورت روباز و سرپوشیده احداث میشود.
رئیس گروه امور شهرسازی، معماری و امور عمرانی آذربایجان شرقی افزود: سازه برج اصلی این مرکز از نوع سوپر فریم یا ابرسازه است. ساختمان دارای یک هسته H شکل مرکزی است که نیروهای زلزله را به ابزارهای مکانیکی میراگر انرژی منتقل میکند. این ساختمان دارای ۳۲ دستگاه میراگر انرژی زلزله است که در بالای ساختمان و در داخل گنبد نصب میگردند. به دلیل وجود این دستگاهها، شدت زلزله در بالای این ساختمان یک دهم شدت زلزله در سطح زمین یا پی آن است. این ساختمان در مقابل بزرگترین زلزلههای محتمل در تبریز و حتی توکیو مقاوم است.