داود کشوری، رییس انجمن صنفی گچکاران استان قم
کارگر مقصر نیست؛ دلالان و زمین‌خواران عامل گرانی مسکن‌اند
درحالی‌که سازندگان، گرانی مسکن را به افزایش دستمزد کارگران و خروج اتباع افغانستانی نسبت می‌دهند، فعالان کارگری می‌گویند این ادعاها پوششی برای پنهان‌کردن سودجویی، دلالی و سیاست‌های غلط در بازار ساخت‌وساز است. به باور آنان، دستمزد ناچیز کارگر ایرانی نمی‌تواند توجیه‌گر جهش سرسام‌آور قیمت مسکن باشد.
دلالی به جای واقعیت: واکنش کارگران به ادعاهای سازندگان
سال‌هاست بخش عمده‌ای از نیروی کار صنعت ساخت‌وساز در ایران را اتباع افغانستانی تشکیل می‌دهند. پس از خروج بخشی از این نیروها، برخی سازندگان از کمبود کارگر و رشد هزینه‌ها گلایه دارند.
به گفته دبیر اتحادیه مشاوران املاک تهران، «بعد از خروج اتباع، دستمزد کارگر ساده تقریبا دو برابر و کارگر ماهر حدود دو و نیم برابر شده است.» او این افزایش را موقتی دانسته، اما کمبود نیروی انسانی را تهدیدی برای پروژه‌های انبوه‌سازی عنوان کرده است.
با این حال، فعالان صنفی کارگری این ادعاها را نوعی «فرار از مسئولیت» می‌دانند. داود کشوری، رییس انجمن صنفی گچکاران استان قم، با انتقاد از این رویکرد گفت: «گرانی واقعی مسکن نه به خاطر حقوق ناچیز کارگر، بلکه نتیجه سودجویی، دلالی و سیاست‌های غلط در بازار ساخت‌وساز است. چگونه ممکن است افزایش چند درصدی حقوق کارگر باعث جهش صدها درصدی قیمت مسکن شود؟»
انحصار زمین و سودهای بی‌پایان
کشوری با اشاره به ریشه‌های ساختاری گرانی مسکن افزود: «اگر قرار است از علت گرانی سخن بگوییم، باید به انحصار زمین، فساد در صدور مجوزها و سودهای نجومی سازندگان بزرگ پرداخت. کشور در مسیر سرمایه‌داری بی‌عدالت حرکت می‌کند و کارگر قربانی این چرخه است.»
به باور او، درحالی‌که هزینه زمین و مصالح ساختمانی هر روز بالا می‌رود، ساده‌ترین راه برای فرار از پاسخگویی، متهم‌کردن کارگر است؛ کارگری که با کمترین حقوق، سنگین‌ترین بار ساخت‌وساز کشور را به دوش می‌کشد.
استثمار در سایه سکوت: کارگران ساختمانی بی‌پناه
این فعال کارگری از وضعیت ناعادلانه کارگران ساختمانی نیز انتقاد کرد و گفت: «کارفرمایان این حوزه در میان ثروتمندترین اقشار کشورند، اما حاضر نیستند بخش ناچیزی از سود خود را به کارگران بدهند. قانون بیمه کارگران ساختمانی که سال‌ها پیش تصویب شده هنوز اجرایی نشده است و بسیاری از کارگران حتی از حداقل حقوق قانونی نیز بی‌بهره‌اند.»
او تاکید کرد که بی‌توجهی به ایمنی کارگاه‌ها باعث شده است بخش ساخت‌وساز بیشترین آمار حوادث کار را به خود اختصاص دهد؛ نشانه‌ای روشن از بی‌مسئولیتی کارفرمایان در برابر نیروی انسانی.
دستمزد، بهانه‌ای تکراری برای پنهان‌کردن واقعیت
کشوری در ادامه یادآور شد: «یک روز می‌گویند بیمه کارگران باعث گرانی می‌شود، روز دیگر نبود نیروی کار ارزان. این چه منطق اقتصادی است؟ مگر دستمزد کارگر ایرانی چقدر است؟ مشکل اصلی کارفرمایی است که به استثمار نیروی کار عادت کرده و حاضر نیست سهم واقعی کارگر را بپردازد.»
به گفته او، اگر هزینه‌های تولید بالا رفته، ریشه آن را باید در زمین، مصالح، رانت و دلالی جست‌وجو کرد، نه در سفره کوچک کارگر.
