مهدي محرمي شام اسبي؛ کارشناس پايه يک رشته عمران
شورای مرکزی نظام مهندسی ساختمان؛ سازمان حرفهای یا سیاسی؟
هرگاه زمان انتخابات ریاست شورای مذکور فرا میرسد، همواره این سوال به اذهان متبادر میگردد که چه شخصی و با چه پیشینهای برای منصب مزبور گزینه بهتری است. فردی حرفه مند و آشنا به امور صنفی و قوانین مربوطه یا فردی با صبغه سیاسی؟
برای
پاسخ به این مهم از روش مهندسی معکوس استفاده میکنیم.
بدین
منظور که نخست وظایف و اختیارات شورای مرکزی را مرور نموده و سپس آنها را از دو
دیدگاه مورد ارزیابی قرار میدهیم.
۱- وظایف
حرفهای:
در
راستای انجام این وظایف هر چه شخص به امور حرفه و صنف و قوانین مرتبط با آن مسلط
تر باشد طبعا در این منصب مثمر ثمر تر خواهد بود. این وظایف عبارتند از:
– برنامهریزی
و فراهم آوردن زمینه اجرای اهداف و خط مشیهای قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان
با جلب مشارکت سازمان نظام مهندسی ساختمان استانها و هماهنگی با وزارت راه و
شهرسازی.
– بررسی
مسایل مشترک سازمانهای نظام مهندسی ساختمان استانها و سازمان نظام مهندسی
ساختمان و تعیین خط مشیهای کوتاه مدت، میان مدت و دراز مدت وابلاغ آنها.
– حل و
فصل اختلافات بین ارکان داخلی سازمانهای نظام مهندسی ساختمان استانها یا بین
سازمانهای مذکور با یکدیگر یا بین اعضای سازمانهای استان با سازمان خود از طریق
داوری.
– همکاری
با وزارت راه و شهرسازی در امر نظارت بر عملکرد سازمانهای نظام مهندسی ساختمان
استانها و اصلاح خط مشی آن سازمانها از طریق مذاکره و ابلاغ دستورالعملها.
– همکاری
با وزارت راهوشهرسازی و سایر دستگاههای اجرایی در زمینه تدوین مقررات ملی
ساختمان و ترویج و کنترل اجرای آن و تهیه شناسنامه فنی و ملکی ساختمانها و برگزاری
مسابقات حرفهای و تخصصی.
– تلاش
در جهت جلب مشارکت و تشویق به سرمایهگذاری اشخاص و مؤسسات در طرحهای مسکن و
تأسیسات و مستحدثات عمرانی عامالمنفعه و همکاری با دستگاههای اجرایی در ارتقای
کیفیت اینگونه طرحها.
– همکاری
در برگزاری آزمونهای تخصصی مهندسین، کاردانان فنی و کارگران ماهر وآموزشهای
تکمیلی برای بهنگام نگهداشتن دانش فنی و همچنین شناسایی و تدارک فرصتهای کارآموزی
و معرفی به دانشگاهها.
– حمایت
اجتماعی از اعضای سازمانهای نظام مهندسی ساختمان استانها و دفاع از حیثیت و حقوق
حقه آنها و همچنین دفاع از حقوق متقابل جامعه به عنوان مصرفکنندگان محصولات
تولیدات و خدمات مهندسی در بخشهای استان، عمران و شهرسازی.
– مشارکت
در برگزاری کنفرانسها و گردهماییهای تخصصی در داخل کشور و در سطح بینالمللی.
– ارائه
گزارش عملکرد به هیأت عمومی و وزیر راهوشهرسازی.
۲- وظایف
حرفهای که نیاز به برش سیاسی هم دارند:
در اجرای
این وظایف علاوه بر تسلط به امور حرفهای و صنفی میبایست شخص با تعاملات سیاسی هم
آشنا باشد. در ذیل اهم این وظایف را نیز مرور مینماییم.
– ایجاد
زمینههای مناسب برای انجام وظایف ارکان سازمان نظام مهندسی ساختمان از طریق
مذاکره و مشاوره با مراجع ملی و محلی، در امور برنامهریزی، مدیریت، اجرا و کنترل
طرحهای ساختمانی و شهرسازی و با مراجع قضایی در مورد اجرای مواد این قانون که به
امور قضایی و انتظامی مربوط میباشد.
– همکاری
با مراکز تحقیقاتی و علمی و آموزشی و ارائه مشورتهای لازم در زمینه تهیه مواد
درسی و محتوای آموزشی علوم و فنون مهندسی در سطوح مختلف به وزارنخانههای آموزش و
پرورش و فرهنگ و آموزش عالی.
– همکاری
با وزارت کار و امور اجتماعی در زمینه ارتقای سطح مهارت کارگران ماهر شاغل در بخشهای
ساختمانی و شهرسازی و تعیین استاندارد مهارت و کنترل آن.
– جمعآوری
کمکهای داخلی و بینالمللی جهت کمک به دستگاههای مسئول در امر امداد و نجات در
زمان وقوع حوادث غیرمترقبه.
– ارائه
نظرات مشورتی سازمان نظام مهندسی به دولت و دستگاههای اجرایی در زمینه برنامههای
توسعه و طرحهای بزرگ ساختمانی، عمرانی و شهرسازی حسب درخواست دستگاههای مربوط.
آنچه از
شرح وظایف صدر الاشاره بر می آید آنست که اگر بتوان شخصی حرفه مند را با سوابق
اندک سیاسی بر مسند ریاست شورای مورد بحث قرار داد، نه تنها میتوان سازمان نظام
مهندسی ساختمان قدرتمندی در سطح کشور داشت، بلکه انتظار میرود به تبع این انتخاب
هیات مدیره سازمانهای نظام مهندسی ساختمان استانها نیز در انجام وظایف قانونی
محوله وفق مفاد ماده ۱۵ قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان، بسیار موثرتر عمل
نمایند.
با نگاهی
به تجربیات ادوار گذشته انتخابات شورای مرکزی، مشاهده میشود عموماً مسند ریاست
شورای مرکزی در اختیار افراد سیاسی بوده زیرا پس از برگزاری انتخابات مورد نظر
افراد منتخب هیات مدیرههای استانها، سه نفر را از بین برگزیدگان به وزیر راه و
شهرسازی پیشنهاد می کنند و وزیر یک نفر را به عنوان رییس شورای مرکزی که رییس
سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور نیز محسوب میشود، جهت صدور حکم به ریاست محترم
جمهور معرفی مینماید.این نحوه گزینش که منطبق با مفاد ماده ۲۲ قانون نظام مهندسی
و کنترل ساختمان است. ناخواسته سیاسی بودن فرد منتخب وریر محترم راه و شهرسازی را
در بر خواهد داشت.
در این
دوره با نگاهی گذرا به رویکرد جناب آقای دکتر آخوندی وزیر محترم راه و شهرسازی در
حوزه نظام مهندسی ساختمان میتوان پیشبینی کرد که ایشان نگاه حرفهمندی به انتخاب
رییس شورای مرکزی دارند تا سیاسی.
سوابق
ایشان در عضویت هیات مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران، ارایه
استفساریههای بسیار مهم در موارد سکوت یا ابهام در نحوه اجرا یا اعمال مواد آییننامه
یا دستورالعملهای مربوطه و نیز انتصابهای ایشان در بدنه معاونتها و مدیران کل
مرتبط با نظامهای مهندسی ساختمان در وزارت راه و شهرسازی همگی حاکی از آنست که
دیدگاه وزیر محترم کاملا حرفه مند و کارا و بدور از ملاحظات و مطامع سیاسی میباشد.
نگارنده
بر این باور است که حضور فردی مقتدر و حرفهمند با گرایشات سیاسی کمتر، در کسوت
ریاست سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور این سازمان را در راه اجرای وظایف قانونی
خود بیش از پیش مصممتر خواهد ساخت.